دریای خزر به همراه دریاهای آرال، مدیترانه، سیاه و پارس، باقیماندة دریای بزرگ "تیتیوس" میباشد. خزر که در نقشههای جهان به "کاسپین" (CASPIAN) معروف است، بزرگترین دریاچه جهان و سومین منبع ذخایر نفت و گاز دنیا میباشد که از شمال به روسیه، از جنوب به ایران، از غرب به آذربایجان و از شرق به ترکمنستان و قزاقستان محدود میشود و دارای 1204 کیلومتر طول و بین 220 تا 550 کیلومتر پهنا و 6500 کیلومتر محیط است. شیب این دریا به سمت ایران (از شمال به جنوب) است، به طوریکه عمق آن در شمال بین 10 تا 12 متر، در وسط دریا 770 متر و در عمیقترین نقطه جنوبی 1000 متر است.
نشستهای مشترک مدیران بنادر کشورهای ساحلی دریای خزر:
اولین نشست :
در راستای توافقات کنفرانس اقتصادی کشورهای ساحلی دریای خزر که مهر ماه 1387در بندر آستراخان روسیه برگزار شد، اولین نشست مشترک مدیران بنادر کشورهای ساحلی دریای خزر از تاریخ 15 لغایت 16 اردیبهشت ماه 1388 در بندر انزلی و با حضور مقامات دریایی و بندری کشورهای جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه، جمهوری آذربایجان، جمهوری قزاقستان و ترکمنستان برگزارگردید. معاون وزیر حمل و نقل کشور فدراسیون روسیه به اتفاق مدیران بنادر روسی ماخاچ قلعه، آلیا، آستراخان و مدیران بنادر مهم کشورهای حوزه دریای خزر شامل بنادر آکتائو (جمهوری قزاقستان)، باکو (جمهوری آذربایجان)، ترکمن باشی ( ترکمنستان) و مدیران بنادر شمالی کشورمان در این نشست دو روزه حضور داشتند.
توسعه همکاریهای بخش کشتیرانی حمل و نقل دریایی و بندری بین کشورهای ساحلی حوزه دریای خزر و تسهیل و سادهسازی مقررات مربوط به تخلیه و بارگیری کالا در بنادر کشورهای ساحلی دریای خزر، در این اجلاس مورد بحث و تبادل نظر و اتخاذ تصمیم قرار گرفت. همچنین تعدیل و متوازن نمودن متقابل حقوق و عوارض بندری بر کشتی و کالا، استفاده مطلوب از ظرفیتهای حمل و نقل منطقه ای از طریق بسط و گسترش ترانزیت از طریق کریدورهای حمل و نقلی، تشریک مساعی در عرصه های اقتصادی در بخش کشتیرانی و بررسی و مذاکره پیرامون نحوه سرمایه گذاری بخش خصوصی و توسعه زیرساختهای بنادر کشورهای ساحلی و همکاریهای علمی و آموزشی در زمینه های بندری و دریایی نیز در این اجلاس مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
دومین نشست :
دومین نشست از تاریخ 3 الی 4 اردیبهشت ماه سال 1389 در کشور روسیه برگزار شد.
در این نشست در خصوص سرمایه گذاری در بنادر حوزه دریای خزر، برگزاری سالیانه و منظم اجلاس مدیران بنادر دریای خزر و یاداشت تفاهمهای پنج جانبه همکاری در خصوص پیشگیری و مقابله با آلودگی ناشی از کشتیها در دریای خزر (OPRC)، تجسس و نجات دریایی (SAR)، کنترل و بازرسی کشتی ها (PSC) ایمنی و آتش نشانی بحث و گفتگو شد.
سومین نشست :
سومین نشست از تاریخ 1390/6/31 الی 1390/7/1 در کشور ترکمنستان برگزار شد.
در جریان این اجلاس یادداشت تفاهم ایمنی و آتش نشانی توسط نمایندگان کشورهای ایران، روسیه، قزاقستان و ترکمنستان امضا شد.
چهارمین نشست:
چهارمین نشست در تاریخ 1391/8/24 در کشور قزاقستان برگزار شد.
در این اجلاس در خصوص مسائل و مشکلات در بنادر کشورهای حوزه دریای خزر و همچنین گسترش همکاریهای بندری و دریایی مذاکره شد.
پنجمین نشست:
پنجمین نشست از تاریخ 1392/8/16لغایت 1392/8/17در کشور آذربایجان برگزار شد.
در این اجلاس ضمن بررسی آخرین وضعیت بنادر حوزه دریای خزر، در خصوص حمل و نقل مسافری در دریای خزر بحث و مذاکره شد.
ششمین نشست:
ششمین نشست از تاریخ 1393/6/25لغایت 1393/6/26در کشور روسیه برگزار شد.
در این نشست موضوعاتی نظیر تبادل اطلاعات در مورد حجم حمل و نقل بار در حوزه دریای خزر، افزایش کارایی عملیات بنادر و توسعه زیر ساخت بنادر در دریای خزر، تامین امنیت دریانوردی در آب های بنادر و در پهنه آبی خزر، انعقاد یادداشت تفاهم کنترل و بازرسی کشتی ها در منطقه دریای خزر، تصویب تغییرات در ایجاد شرایط ویژه برای کشتی های کشورهای حاشیه دریای خزر به منظور تعمیر در کارخانه های کشتی سازی آستراخان، توسعه خطوط کشتیرانی منظم، برگزاری مسابقات ورزشی بین کارکنان بنادر حاشیه دریای خزر و موارد مرتبط دیگر مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
هفتمین نشست:
هفتمین نشست از تاریخ 1394/9/17 لغایت 1394/9/18 در بندر امیر آباد برگزار شد.
این نشست موضوعاتی نظیر یادداشت تفاهم کنترل و بازرسی کشتی ها، یادداشت تفاهم شناسایی محدوده سفرهای نزدیک به ساحل، ایجاد کمیسیون آب نگاری، حفاظت از محیط زیست دریایی، درج علامت بر روی کالا در بنادر کشورهای ساحلی دریای خزر و موارد مرتبط دیگر مورد بحث و بررسی قرار گرفت
هشتمین نشست:
هشتمین نشست از تاریخ ۱۳۹6/7/21 لغایت ۱۳۹6/7/22 در بندر ترکمن باشی برگزار شد.
این نشست موضوعاتی نظیر افزایش تبادل کالا، ارائه خدمات به کالا، پیشنهاد مشارکت در اپراتوری بندر جدید ترکمن باشی، ایجاد وب سایت رسمی اطلاعات و موارد مرتبط دیگر مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
نهمین نشست:
نهمین نشست از تاریخ ۱۳۹7/7/8 لغایت ۱۳۹7/7/9 در بندر آکتائو برگزار شد.
این نشست موضوعاتی نظیر افزایش فعالیت های کانتینری در دریای خزر، حمل کالاهای ترانزیتی از طریق بنادر شمالی و جنوبی ایران، پیشنهاد ایجاد خطوط مسافری، به روز رسانی وب سایت رسمی اطلاعات بنادر و موارد مرتبط دیگر مورد بحث و بررسی قرار گرفت.